Гарәпчә-татарча-русча сүзлек
Гарәпчә-татарча-русча сүзлек

татар телендәге гарәп-фарсы алынмалары

Сайт

М.И.Мәхмүтов, К.З.Хәмзин, Г.Ш.Сәйфуллин тарафыннан төзелгән, 1993 елда Казанда, "ИМАН" нәшриятендә чыккан ГАРӘПЧӘ-ТАТАРЧА-РУСЧА АЛЫНМАЛАР СҮЗЛЕГЕ нигезендә эшләнде


Мөҗаб сф. 1) Соравы, үтенече кабул ителгән. 2) Соравына җавап алынган.

пр. с. 1) Удовлетворённый. 2) Получивший ответ на вопрос.

Мөҗавабә м. III. Ызгышу, сүз көрәштерү, бәхәсләшү, әрепләшү.

м. III. Ссора, перебранка, спор.

Мөҗавир сф. 1) Янәшә кеше, күрше. 2) Каберлекләр сакчысы — дәрвиш.

пр. д. 1) Соседний, смежный, граничащий. 2) Кладбищенский сторож—дервиш.

Мөҗавәрәт м. III. 1) Күршелек. 2) Дәрвишлек.

м. III. 1) Соседство, смежность. 2) Дервишество.

Мөҗадәлә м. III. Бәхәсләшү, сүз көрәштерү. Мөҗадәлә берлә күп адәмнәрне җиңгән. (3. һад.)

м. III. Спор; распря.

Мөҗаз сф. 1) Яраклы, рөхсәт ителгән. 2) Дипломлы (шәһадәтнамәле) кеше.

пр. с. 1) Позволенный, разрешённый. 2) Имеющий диплом.

Мөҗазат м. III. 1) Җәзалау; җәза. Интикам вә мөҗазатка көч җитә торып гафу белән мөгамәлә кылмак барча изге холыкларның күркәмидер. (К. Нас.) 2) Бүләк, яхшылык өчен бирелгән әйбер.

м. III. 1) Наказание. 2) Награда.

Мөҗазәбә м. III. Бер-берсен тартышу.

м. III. Перетятивание (друг-друга).

Мөҗаләсә кара: мөҗаләсәт.

см. Мөҗаләсәт.

Мөҗаләсәт м. III. Утырдаш булу, бергәләп сөйләшеп утыру. Ибне Габдулла фәкыйрьләр вә мискиннәр белән мөҗаләсәт кылыр иде. (К. Нас.)

м. III. Беседа, заседание.

Мөҗанис сф. Бер төрдән, бер төсле, бер җенесле.

пр. д. 1) Однородный. 2) Подобный, сходный.

Мөҗанәбәт м. III. Бер якка китү, бер якта тору, саклану, ераклашу, читтә тору, читтә калу. Һәртөрле фәналыктан мөҗанәбәт итмәк үзрә якъ дигәреңезә могавәнәт итегез. (Ш. ж.)

м. III. Устранение, воздержание; уклонение.

Мөҗанәсәт м. III. Бер төрлелек, бер төслелек, бер җенеслелек.

м. III. Однородность, сходство, подобие.

Мөҗаһид сф. 1) Тырышучы. Аның өчен мөҗаһидмез алгы сафдан. (Ак.) 2) Дин өчен көрәшүче.

пр. д. 1) Прилагающий усилия; старающийся. 2) Борец за веру.

Мөҗаһәдә м. III. 1) Тырышу, көч кую. Мәхәббәт әһелләре күп мөҗаһәдә белән нәфесләрене зәхмәт чиктерерләр. (К. Нас). 2) Дин өчен сугышу.

м. III. 1) Старание, усилие. 2) Борьба за веру.

Мөҗбир сф. Мәҗбүр итүче, көчләүче; йөкләүче.

пр. д. Принуждающий, заставляющий, обязывающий.

Мөҗбәр сф. Җәберләнгән, җәбер ителгән, мәҗбүр булган.

пр. с. Вынужденный, принуждённый, обязанный.

Мөҗиб сф. Сораганга җавап бирүче. Бән бу бабда мөҗиб сурәте илә түгел, саил сыйфаты илә мәйданга чыгам. (Ш. ж.)

пр. д. Отвечающий.

Мөҗмәл сф. 1) Гомуми. 2) Кыска. 3) Аз сүз белән белдерелгән; сводка.

пр. с. 1) Суммарный. 2) Краткий. 3) Краткое изложение; сводка.

Мөҗмәлән р. Кыскача, җыеп кына. Мин сезгә берничәсен мөҗмәлән сөйләп бирим. (Ш. ж.)

н. Сокращённо, вкратце; суммарно.

Мөҗрим сф. 1) Җинаятьчел, җинаятькә бәйләнешле булган. 2) Җинаятьче. Вәзир Зияд бер мөҗримнең башын кисмәккә әмер итте. Ул мөҗрим: минем атам синең күршең иде, синдә хакым бар, диде. (К. Нас.)

пр. д. 1) Преступный. 2) Преступник.

Мөҗтәмәгъ сф. 1) Җыелган, тупланган урын. Аларда мөҗтәмәгъ һиммәт, фөтувәт. (Г. Тук.) 2) Жьшлыш. 3) Җыелган, тупланган, берләшкән.

пр. с. 1) Место собрания, свидания. 2) Собрание. 3) Собранный, сконцентрированный, объединённый.

Мөҗтәниб сф. 1) Бер якка китүче. 2) Сакланучы, тыелучы.

пр. д. 1) Уклоняющийся. 2) Воздерживающийся.

Мөҗтәһид сф. 1) Тырышучы, тырышлык күрсәтүче. 2) Дин китаплары буенча яңа хөкемнәр чыгаручы.

пр. д. 1) Прилежный, старательный, усердный, 2) Достигший высшей ступени знаний (в богословских науках).

Мөҗә ф. ис. Керфек.

п. сущ. Ресница.

Мөҗәгян (мөчәгян) ф. ис. к. Керфекләр.

п. сущ. мн. Ресницы.

Мөҗәддид сф. 1) Яңартучы, яңа хәлгә әйләндерүче. 2) Яңалык кертүче, новатор.

пр. д. 1) Возобновляющий; обновляющий. 2) Новатор.

Мөҗәддәд сф. Яңартылган, яңага әйләнгән. Фикеремез улсын мөҗәддәд, кыл хәзер, искермәсен. (Г. Тук.)

пр. д. Возобновлённый, обновлёнңый; восстановленный, новый.

Мөжәллид сф. Китап төпләүче.

пр. д. Переплётчик.

Мөҗәлля сф. Шома, ялтыравыклы (көзге өсте кебек). Мөҗәлля көзге кебек маңлай өстендә ялтыраган кара сачы... (К. Нас.)

пр. д. 1) Глянцевый, блеетящий. 2) Полированный, глазированный.

Мөҗәлләд сф. 1) Томланган, төпләнгән, тышланган, 2) Том (китап).

пр. с. 1) Переплетённый. 2) Том.

Меҗәрриб сф. Тәҗрибә итүче, сынаучы.

пр. д. 1) Испытывающий, подвергающий испытанию. 2) Испытатель.

Мөҗәррәб сф. Сыналган, тәҗрибә ителгән. Җәридә файдасы чукча мөҗәррәбдер бу галәмгә. (Г. Тук.)

пр. с. 1) Испытанный, опытный. 2) Подвергнутый испытанию.

Мөҗәррәд сф. 1) Ялангач, шәрә. 2) Катлаусыз, кушымтасыз, саф. 3) Хатынсыз. 4) Ялгызак, ялгыз. Мөтдәте хәятымда үземә мөҗәррәдлекне касд алмыш идем. (К. Нас.) 5) грам. Сүзнең тамыр формасы.

пр. с. 1) Нагой, обнажённый. 2) Чистый, не смешанный. 3) Холостой. 4) Одиночный, единственный. 5) грам. Корень слова.

Мөҗәррәдат ис. Мөҗәррәд-кең к. Дәресләрдә мөҗәррәдат вә көллияткә гаид булган бәхәсләргә нигез хәзерләргә кирәк. (Ш. ж.)

мн. от мөҗәррәд.

Мөҗәссәм сф. 1) Гәүдәләнгән, гәүдәсе булган. Мөҗәссәм бер сафа сез... (Г. Тук.) 2) Зур, мәһабәт. 3) Артык зурайтылган. 4) Мат. Геометрик җисем.

пр. с. 1) Воплощённый. 2) Телесный. 3) Большой. 4) Преувеличенный. 5) мат. Геометрическое тело.

Мөҗәһһил сф. Надан калдыручы, наданландыручы, белемсез калдыручы. Мөгаллим исемле мөҗәһһил вә мөгаффилләр. (Г. Тук.)

пр. д. Насаждающий, невежество, держащий в невежестве.

Мөҗәүвәф сф. Эче буш, куыш.

пр. с. Пустой, полый.

Мөҗәүһәр сф. Зиннәтләнгән, җәүһәрләнгән, алмаслы. Бүлмәнең уртасында мөҗәүһәр тәхет өстендә бер мәхбүбә. (К. Нас.)

пр. с. Украшенный драгоценными камнями.

Мөҗәүһәрат ис. 1) Мөҗәүһәр- нең к. 2) Асыл ташлар, кыйммәтле әйберләр.

сущ. 1) мн. от мөҗәүһәр. 2) Драгоценные камни, драгоценности.

Мөҗәһһиз сф. Җиһазлаучы.

пр. д. Оборудующий, снаряжающий.

Мөҗәһһәз сф. Җиһазланган, җиһазландырылган, бөтен кирәге булдырылган, әзерләнгән. Аләте хәрбия белән мөҗәһһәз гаскәр тулы иде. (К. Нас.)

пр. с. Снаряжённый, оборудованный; подготовленный, готовый.

  • А
  • Б В Г Д З И Й К Л М Ма Мe Ми Мo Мy Мә Мөа Мөб Мөв Мөг Мөд Мөж Мөз Мөк Мөл Мөм Мөн Мөp Мөc Мөт Мөф Мөх Мөш Мөэ Мөя Мөә =>Мөҗ<= Мөһ Мү Н О П Р С Т Ф Х Ч Ш Я Ә Ө Җ Һ

    Сайт управляется системой uCoz