Гарәпчә-татарча-русча сүзлек
Гарәпчә-татарча-русча сүзлек

татар телендәге гарәп-фарсы алынмалары

Сайт

М.И.Мәхмүтов, К.З.Хәмзин, Г.Ш.Сәйфуллин тарафыннан төзелгән, 1993 елда Казанда, "ИМАН" нәшриятендә чыккан ГАРӘПЧӘ-ТАТАРЧА-РУСЧА АЛЫНМАЛАР СҮЗЛЕГЕ нигезендә эшләнде






Мөтәвагыйд сф. Бер-беренә сүз (вәгъдә) бирешкән.

пр. д. Обещающий, уславливающийся, сговоривающийся.

Мөтәвази сф. Янәшә, параллель.

пр. д. Параллельный.

Мөтәвазигам р. Түбәнчелек белән, түбәнчелек күрсәтеп.

н. Покорно, смирно, смиренно.

Мөтәвазигъ сф. Үз-үзен түбән тотучы, түбәнчелекле; эреләнмәүче.

н. Смиренный, покорный, незаносчивый.

Мөтәвазиессатух гыйб. мат. Параллелепипед. Рәсем дәресенең беренче елларына мөкәггаб, мөтәвазиессатух кебек шәкелләр ясау файдалы. (Ш. ж.)

фр. мат. Параллелепипед.

Мөтәвазиеләзлагъ гыйб. мат. Параллелограмм.

фр. мат. Параллелограмм.

Мөтәвазиян р. Янәшә рәвештә.

н. Параллельно.

Мөтәвакыйф сф. Бәйләнгән; бер әйбернең барлыгы икенче бер әйбергә бәйләнгән булуы. Әсбабы мәдәниянең вөҗүдә кәлмәсе меңнәрчә кемсәләрнең мәсагый итмәләренэ вә йәк дигәрләренә могаеәнәт әйләмәләренә мөтәвакыйфдыр. (Ш. ж.)

пр. д. Обуславливающий; зависимый; обусловленный.

Мөтәвали сф. Тоташ, өзлексез, бер-бер артлы килгән.

пр. д. Непрерывный, последовательный, преемственный.

Мөтәвалиян р. Бертоташтан.

н. Непрерывно, последовательно.

Мөтәварид сф. Туры килүче, туры килгән.

пр. д. Совпадающий.

Мөтәварис сф. Мирас булып калган, буыннан буынга мирас булып килгән.

пр. д. Перешедший по наследству, унаследованный.

Мөтәватир сф. 1. 1) Халык телендә күп сөйләнгән, халык арасына күп таралган. 2) Телдә әледән-әле кабатлана торган. 2. Шигырь үлчәвенең исеме.

пр. д. 1) Передаваемый из уст в уста. 2) Периодически повторяемый. 2. Название стихотворного размера.

Мөтәваттыйн сф. Ватан иткән, җирләшкән, шул җиргә күнеккән.

пр. д. Поселившийся, натурализовавшийся.

Мөтәвәккил сф. Тәвәккәл итүче; өмет итүче.

пр. д. Уповающий, полагающийси, надеющийся (на что-либо).

Мөтәвәккилән р. Тәвәккәлләп, таянып.

н. Уповая, полагаясь.

Мөтәвәккыйф сф. 1) Туктаган, терәлгән. 2) Бәйләнгән, бәйле булган.

пр. д. 1) Остановившийся, стоящиң. 2) Зависящий, находящийси в зависимости.

Мөтәвәлли* сф. 1) Вәкыф эшләре белән шөгыльләнүче. 2) Мәчет, мәдрәсә эшләрен башкаручы кеше.

пр. д. 1) Попечитель над пожертвованным „богоугодному делу" имуществом. 2) Ведающий делами мечети, медресе и т. п.

Мөтәвәллид сф. Туган, барлыкка килгән; хасил булган, дөньяга килгән. Канның табигате эсседер, аслы һаваи табигыйдан мөтәвәллад булыр. (К. Нас.)

пр. д. Родившийся, зародившийся, происшедший; произведённый, появившийся на свет.

Мөтәвәллидун ис. Мөтәвәл-лид-нең к.

сущ. мн. от мөтәвәллид.

Мөтәвәрригъ сф. Диндар, тәкъва, дин кушканча гына торучы.

пр. д. Набожный, благочестивый.

Мөтәвәссил сф. Берәр сәбәптән файдаланучы. 2) Якынлык эзләүче, сарылучы.

пр. д. 1) Прибегающий к какому-либо средству. 2) Ищуший сближения; снискивающий благоволение.

Мөтәвәррим сф. Шешенүче, шешенгән; шешкән, кабарган.

пр. д. Распухший, опухший.

Мөтәвәссыйт сф. 1) Уртача, ике якка да тигез булган. 2) Ике арага керүче; урталыкта, ике арада булучы. Мәрҗән агач кебек тармакланып үсәр, хәҗәр белән нәбат арасында мөтәвәссыйттыр. (К. Нас.) 3) Артыкка да, кимгә дә китмәүче.

пр. д. 1) Средний, срединный. 2) Вступающийся, заступающийся, заступник. 3) Не гшреходящий за пределы минимума и максимума.

Мөтәвәссыйтелкамә гыйб. Урта буйлы.

фр. Среднего роста.

Мөтәвәссыйтессин гыйб. Урта яшьтәге.

фр. Средних лет.

Мөтәвәссыйф сф. Сыйфатланган.

пр. д. Описанный, определённый.

Мөтәвәффа сф. Үлгән, вафат булган.

пр. с. Умерший, мёртвый, покойный.

Мөтәвәффи сф. Үтерүче, үз-үзен үтерүче.

пр. д. Покончившйй жизнь самоубийством.

Мөтәвәххиш сф. Кыргыйланган, ерткычланган.

пр. д. Одичаеший, озверевший.

Мөтәвәҗҗиһ сф. 1) Йөз тотучы, юнәлүче, шуңа таба караучы. Мөнля мәгъшукасилә бәрабәр кәнде йөгрек атында „Нун"га мөтәвәҗҗиһ улды. (М. Ак.) 2) Илтифат итүче.

пр. д. 1) Направляющийся, отправляющийся. 2) Обращающий внимание, внимательный (к кому-либо).

Мөтәвәҗҗиһән р. Йөз тотып, юнәлеп.

н. Обратившись, обращаясь; направляясь.

Мөтәвәһһим сф. Хыялланучы, төпсез (нигезсез) уйлар белән шөгыльләнүче.

пр. д.Мечтающий; предполагающий, воображающий.

  • А
  • Б В Г Д З И Й К Л М Ма Мe Ми Мo Мy Мә Мөа Мөб Мөв Мөг Мөд Мөж Мөз Мөк Мөл Мөм Мөн Мөp Мөс Мөт Мөтәб =>Мөтәв<= Мөтәг Мөтәд Мөтәз Мөтәк Мөтәл Мөтәм Мөтән Мөтәр Мөтәc Мөтәт Мөтәф Мөтәx Мөтәш Мөтәя Мөтәә Мөтәҗ Мөтәh Мөф Мөх Мөш Мөэ Мөя Мөә Мөҗ Мөһ Мү Н О П Р С Т Ф Х Ч Ш Я Ә Ө Җ Һ

    Сайт управляется системой uCoz