Ихалә м. IVБер эшне икенче берәүгә авыштыру, тапшыру, йөкләтү.

м. IV Передача, перепоручение; вручение; обязательство.

Ихата* м. IV 1) Койма, киртә. 2) Тирәли корып алу. 3) Тирәли күз күреме җирләр.

м. IV 1) Ограда, ограждение. 2) Охват. 3) Простор, пространство.

Ихафә м. IV Куркыту, өркетү, шүрләтү, куркуга төшерү.

м. IV Устрашение, запугивание.

Ихбар м. IV 1) Хәбәр бирү, хәбәр итү, белдерү. 2) Аңлату.

м. IV 1) Сообщение, извещение, уведомление. 2) Объяснение.

Ихван ис. 1) Туганлык, карендәшлек. 2) Туганнар, кардәшләр. 3) Дуслар, иптәшләр, фикердәшләр.

сущ. 1) Братство. 2) Братья. 3) Друзья, единомышленники.

Ихвәт кара: ихван.

см. Ихван.

Ихда сан 1) Бер. 2) Ялгыз, бер.

ч. 1) Одна. 2) Одинокая.

Ихдас м. IV. 1) Яңа бер нәрсә чыгару. 2) Иҗат итү.

м. IV. 1) Нововведение. 2) Создание; изобретение.

Ихлял м. IV. Бозу, кимчелек китерү, зарар китерү.

м. IV. Нарушение; порча, повреждение.

Ихляс* м. IV. 1) Керсез күңел, турылык, риясызлык, ихлас. Янган йөрәк белән чын ихлястан тәбрик итәм изге юлыңны. (М. Гаф.) 2) Күңел кую.

м. IV. 1) Искренность, чистосердечие, откровенность, преданность. 2) Привязанность к чему-либо.

Ихлясан р. Керсез күңелдән, чын күңелдән.

н. Чистосердечно, откровенно.

Ихляте әрбәга ст. (Борынгы медицина карашы буенча) җанлы организмны төзүче дүрт элемент: кан, үт, кара үт һәм селәгәй-яшь.

сс. (По представлению древней медицины) четыре составных элемента живого организма (кровь, жёлчь, чёрная жёлчь и слизь).

Ихмирар м. IV. Кызыл төскә керү, кызару, кызылаю.

м. IV. Покраснение.

Ихнак м. IV. Буып үтерү.

м. IV. Удушение.

Ихраз м. IV. Казану, ирешү.

м. IV. Достижение, приобретение, получение, овладевание.

Ихрак м. IV. Яндыру, утка ату; ут төртеп яндыру.

м. IV. Сожжение, уничтожение, поджог.

Ихрам ис. 1) дини Хаҗилар өсләренә кия торган япма, өреткеч, кием. 2) Җәймә, чаршау, япкыч.

сущ. рел. 1) Ихрам (одежда, одеваемая при вступлении паломниками на священиую землю). 2) Покрывало, занавес.

Ихраҗ м. IV. Чыгару (казып чыгару, сыгып чыгару, тышка чыгару, читкә, чит илгә чыгару).

м. IV. Выведение, вытаскивание (выкапывание, выжимание, вывод и т. д.).

Ихса м. IV. 1) Исәпләү, хисаплау, санау. 2) Сан алу.

м. IV. 1) Исчисление, счет; вычисление. 2) Статистика.

Ихсан м. IV. Ярдәм, булышлык, изгелек итү. Әйтсәң әйт Габделлатиф хаҗины бер ихсанчы дип! Тик тәәссеф, бу хаҗи да „Ишми куштаннарча" бит. (Ш. Баб.)

м. IV. Совершение добрых дел; благрдеяние.

Ихсас I м. IV. 1) Тою, хис итү, сизү. 2) Хис, тойгы; кичереш.

м. IV. 1) Чувствование, ощущение, носприятие. 2) Чувство; переживание.

Ихсас II м. IV. Өлеш чыгару, өлеш бирү.

м. IV. Деление на части, выделение доли.

Ихтар м. IV. 1) Берәүнең хәтеренә китерү, исенә төшерү. 2) Алдан белдереп кую, искәртү; кисәтү, дикъкатен тарту. 3) Искәртмә.

м. IV. Напоминание. 2) Извещение, уведомление, предупреждение. 3) Осведомление.

Ихтибас м. VIII. 1) Тотылу, тоткарлану. 2) Әгъзаларның нормаль эшләмәве. Ихтибасе нәфәс — сулыш ала алмау, буылу.

м. VIII. 1) Задержка. 2) Ненормальное функционирование членов.

Ихтива м. VIII.Эченә алу, үз эченә җыю.

м. VIII. Охват; содержание, заключение в себе.

Ихтидад м. VIII. 1) Тиз ачулану, тиз кабынып китү. 2) Кабынып китүчәнлек, ачуланучанлык.

м. VIII. 1) Раздражение. 2) Раздражительность, вспыльчивость.

Ихтизар м. VIII. Үлү дәрәҗәсендә авыру булу; үлем алды, гаргарә хәле, соңгы сулыш хәле.

м. VIII. Агония, последние минуты жизни, умирание, угасание.

Ихтикар м. VIII. Хурлау, мыскыл итү, кимсетү.

м. VIII. Презрение, пренебрежение; унижение.

Ихтикяр м. VIII. 1) Спекуляция максаты белән җыю. 2) Спекуляция белән шөгыльләнү.

м. VIII. 1) Скупка, 2) Занятие спекуляцией.

Ихтиляль м. VIII. 1) Баш күтәрү, фетнә, бунт ясау Син, түрә Габделгазиз, бар, ихтиляльләренә бетерт, торма һич вөҗдан, иман дип, бар Мөселманны үтерт. (Ш. Баб.). 2) Чуалыш ясау, башбаштаклык ясау.

м. VIII. 1) Бунт, восстание. 2) Смута, расстройство, дезорганизация.

Ихтилят м. VIII. 1) Аралашу, катнашу, якыннан таныту. 2) Дуслык.

м. VIII. 1) Общение, сношение; смешивание. 2) Дружба.

Ихтиляф м. VIII. 1) Каршылыклы булу, берлек булмау; оешмау, фикер башкалыгы; үзара килешмәүчелек. 2) Дау, ызгыш. Менә бөтен ихтиляф бетте дә: „ышандыралар икән, мин аларча булам". (Ф. Әмир.)

м. VIII. 1) Разногласие, противоречие, несогласие. 2) Скандал; ссора.

Ихтиляҗ м. VIII. 1) Калтырау, дулкынлану; дерелдәү. 2) Көзән җыеру.

м. VIII. 1) Содрогание, волнение, дрожь. 2) Судорога, конвульсия.

Ихтимал* м. VIII. Мөмкин булу, булуы мөмкин.

м. VIII. Вероятность, возможность, предположение.

Ихтималят ис. Ихтимал-ның к.

сущ. мн. от ихтимал.

Ихтимар м. VIII. Әчетеп кабарту, әчеп кабару.

м. VIII. Брожение (теста).

Ихтинак м. VIII. Буылу, тын бетү, тончыгу.

м. VIII. Удушение; асфикация, удушье.

Ихтираг м. VIII. Уйлап чыгару, яңа нәрсә уйлап табу. Әхмәт электрик фаслында берничә кәшфият вә ихтирагысы белән мәшһүр... (Ф. Әмир.)

м. VIII. Изобретение, открытие.

Ихтирагат ис. к. Уйлап табып чыгарылган әйберләр.

сущ. мн. Открытия, изобретения.

Ихтирагый с. Уйлап табыла торган әйбер(ләргә бәйләнешле); уйлап табыла торган.

прил. Относящийся к изобретению, открытию.

Ихтираз м. VIII. 1) Саклану, саклык белән эш итү, сак булу. 2) Саклык. Бу дөньяда өч кешедән ихтираз: бере аксак, бере сукыр, бере таз. (борынгы мәкаль).

м. VIII. Осторожность.

Ихтиразән р.Сакланып, саклык йөзеннән.

н. Осторожно, с опаской.

Ихтирак м. VIII. Яну, янып китү, янып көл булу.

м. VIII. Горение, сгорание; превращение в пепел.

Ихтирам* м. VIII. 1) Хөрмәтләү, олылау, санга санау. 2) Хөрмәт.

м. VIII. 1) Уважение, почет. 2) Почести.

Ихтирамән р. Хөрмәт йөзеннән, хөрмәтләп, олылап, кадерләп.

н. Почтенно, с почестями.

Ихтирас м. VIII. Бик комсыз булу, комсызлык.

м. VIII. Жадность, алчность.

Ихтираф м. VIII. 1) Эштә зур тәҗрибәле булу, 2) һөнәр сайлап алу.

м. VIII. 1) Профессиональная практика. 2) Выбор ремесла, профессии.

Ихтисаб м. VIII. 1) Хисап бирү, отчет бирү. 2) Соңыннан исәпләшергә тиешле булу.

м. VIII. 1) Отчётность; исчисление. 2) Подотчётность.

Ихтисам м. VIII. Дошманлык итешү, ачуланышу.

м. VIII. Ссора, пререкание, вражда, препирательство.

Ихтисар м. VIII. 1) Кыскарту. 2) Сөземтә чыгару, резюме ясау.

м. VIII. 1) Сокращение; краткость. 2) Резюмирование.

Ихтисас I м. VIII. 1) Белгечлек. 2) Бер эшнең яхшы белгече булу.

м. VIII. 1) Профессия, специальность; специализация (в труде). 2) Хороший специалист, мастер своего дела.

Ихтисас II м. VIII. Хис итү, сизү, тою, күңел белән сизенү.

м. VIII. Чувствование, ощущение, восприятие.

Ихтисасый с. Берәр әйбергә хас булган; бер фән белгечлеге(нә бәйләнешле), специфик, махсус.

прил. Свойственный чему-либо; специфический, специальный.

Ихтитаб м. VIII. Утын хәзерләү, утын җыю.

м. VIII. Заготовка дров.

Ихтитам м. VIII. 1) Тәмамлану, төгәлләнү. Шигърә вирдем (шигырьгә бирдем) ихтитам намеңне китманымлә бән. (Р. Тук.) 2) Бетү.

м. VIII. 1) Заключение, заканчивание. 2) Окончание.

Ихтифа м. VIII. Яшеренү, кеше күземә күренми качып тору, күздән югалу.

м. VIII. Исчезновение; скрывание; прятание; маскировка.

Ихтифаль м. VIII. 1) Мөһим бер вакыйга нисбәте белән җыелу. 2) Тантаналы хөрмәт күрсәтү; бәйрәм итү.

м. VIII. 1) Собрание, стечение (народа). 2) Торжество, празднество, церемониал.

Ихтишам м. VIII. Бик купшылык, бик зиннәтле, бик тантаналы күренеш.

м. VIII. Пышность, великоление; торжественный вид.

Ихтияр* м. VIII. 1) Ирекле булу, теләгәнең итү. 2) Ирек. 3) Сайлап алу. Ике юлның берен ихтияр идәчәк иде. (З.Һад.)

м. VIII. 1) Самостоятельность, полномочие. 2) Воля, свобода. 3) Выбор; нредпочтение.

Ихтияри с. Ирекле, үз ирегенә бәйләнешле.

прил. 1) Вольный. 2) Добровольный.

Ихтиярән р. Ирекле рәвештә, үзе теләп, үз иреге белән.

н. Добровольно.

Ихтият м. VIII. 1) Саклык, сакланып эш итү. Ихтият ягын тотарга кирәк — дип боларга да кәгазь ябыштырып куйды. (Ф. Әмир.) 2) Кирәккә ярар дип калдырылган нәрсә.

м. VIII. 1) Осторожность, предосторожность, мера предосторожности. 2) Оставленный на всякий случай, запас.

Ихтиятан р. Сакланып, алай-болай булмагае дип саклык күрсәтеп. Нәҗеслеге беленмәгәнлек сәбәпле шөбеһәледер, ихтиятан укымаска тиеш. (3. һад.)

н. На всякий случай, из предосторожности.

Ихтиятый с. 1) Саклык белән эш итә торган. 2) Саклыкка калдырылган нәрсә(гә караган).

прил. 1) Осторожный. 2) Запасный, резервный.

Ихтияҗ* м. VIII. Мохтаҗлык, кирәклек, ихтыяҗ. Ихтияҗын гарыз итеп килсә теләнче капкаңа, каты сүзләр берлә инсаниятен син таптама. (Г. Тук.)

м. VIII. Потребнрсть, необходимость, нужда (в чём-либо).

Ихтияҗат ис. Ихтияҗ-ның к.

сущ. мн. от ихтияҗ.

Ихтиҗаб м. VIII. 1) Пәрдәләнү, өретелү, каплану. 2) Яшерү, яшеренү.

м. VIII. 1) Закрываться' покрывалом. 2) Укрывание, скрывание.

Ихтиҗам м. VIII. Тәннән кан алдыру.

м. VIII. Кровопускание.

Ихфа м. IV. 1) Яшерү, яшертен эшләү, саклану, саклык күрсәтү. 2) миф. Кеше күзенә күренми йөрү. Әбү-Гали-Сина, ихфага кереп, падишаһ сараенда тора иде. (К. Нас.)

м. IV. 1) Скрываниег прятание, утаивание. 2) миф. Способность быть невидимым.

Ихья м. IV. 1) Терелтү, тергезү, җанны кире кертү, 2) Аякка бастыру, торгызу, элекке хәленә кайтару. Кем һава вә һәвәсенә табигъ булмас, ул мөрэүвәт вә инсаниятне ихья кыла. (К. Нас.) 3) Берәр төрле тойгыны уяту, хәтердә яңарту. 4) Яңадан кору, яңарту.

м. IV. 1) Оживление, воскрешение, возрождение. 2) Восстановление, возвращение в прежнее состояние. 3) Воспоминание. 4) Обновление.

Ихьяи әрыз из. Җир яңарту (ташлаган чәчү җирен яңадан чәчәрлек хәлгә китереп яңарту).

из. Восстановление плодородия заброшеннога земельного участка.