Татар телендәге гарәп-фарсы алынмалары
|
|
|
Мәүгыйд иc. 1) Сүз куешкан вакыт. 2) Сүз бирү, вәгъдә бирү.
| |
сущ. 1) Срок; назначенное время. 2) Обещание; зарок.
| |
|
Мәүгазә иc. 1) Вәгазь. 2) Нәсыйхәт, үгет; ышандыру.
| |
сущ. 1) Проповедь, проповедывание. 2) Увещание, убеждение.
| |
|
Мәүгуд сф. 1) Чакырылган. 2) Вәгъдә ителгән, сүз бирелгән. Мин тәвәкъкыфсыз мәүгуд кисәне кулыма тапшырдым. (К. Нас.)
| |
пр. с. 1) Приглашенный. 2) Обещанный, условленный.
| |
|
Мәүдугъ сф. 1) Сакланылган; (Калдырылган. 2) Әманәт ителгән.
| |
пр. с. 1) Сбережённый; оставленнык. 2) Доверяемая на хранение (вещь).
| |
|
Мәүдүд сф. 1) Сөелгән, 2) Дусланган.
| |
пр. с. 1) Любимый. 2) Подружившийся.
| |
|
Мәүзугъ сф. Тема; проблема; сюжет. 2. Куелган, урнаштырылган. Сәгатьчегә сәгать кыйтгаларының, ни өчен мәүзугъ икәнен белмәк ваҗибтер... (К. Нас.)
| |
пр. с. 1. Предмет; тема; проблема; сюжет. 2. Помещённый, установленный.
| |
|
Мәүзугат ис. Мәүзугъ-ның к.
| |
сущ. мн. от мәүзугъ.
| |
|
Мәүзыйг ис. Урын, җир.
| |
сущ. Место, положение.
| |
|
Мәүзыйгый с. Бер урынга гына караган (гомуми түгел).
| |
прил. Местный, относящийся к определённому месту.
| |
|
Мәүзүн сф. шигъ. 1) Үлчәнгән, үлчәүле; тигезләнгән. 2) Тезмә. Такылдамак белән мәүзүн сүз сөйләмәк икесе башка-башка булырга кирәк. (Г. Тук.)
| |
пр. с. поэт. 1) Ритмичный, метрический. 2) Стихотворение; стихотворная речь.
| |
|
Мәүкаф ис. кара: мәүкыйф.
| |
сущ. см. Мәүкыйф.
| |
|
Мәүкут сф Вакыты билгеләнгән.
| |
пр. с. В определенное время.
| |
|
Мәүкуф сф. 1) Тотылган, туктатылган. 2) Бәйләнгән. Бер милләт вә кавемнең тәрәкъкыйсе укымак — һөнәр вә сәнгать белмәккә мәүкуфдыр. (Г. Габ.) 3) Кулга алынган, тоткын ителгән. 4) Вәкыф ителгән (иясе тарафыннан изге хисапланган эшкә бирелгән мал).
| |
пр. с. 1) Прекращённый, приостановленный, отложенный; отсроченный. 2) Зависящий (от чего-либо); связанный (с чем-либо). 3) Арестованный, заключённый. 4) Назначенный, завещанный на благотворительные дела.
| |
|
Мәүкуфиять ис. 1) Туктатылу. 2) Тоткынлык; кулга алыну. 3) Вәкыф ителгәнлек.
| |
сущ. 1) Прекращение, отсрочка. 2) Неволя, заключение. 3) Всякого рода имущество, обращенное в вакф.
| |
|
Мәүкыйг ис. 1) Урын. 2) Берәр эш (вакыйга) урыны... Мәзкүр рисаләме мәүкыйгы тамашая вәзгы идәрлек дәрәҗәдә итеп язу хәтеремә билә килмәмеш иде. (Г. Кам.) 3) Уңай момент.
| |
сущ. 1) Место, местоположение. 2) Место действия. 3) Случай, удобный момент.
| |
|
Мәүкыйз сф. Уятылган.
| |
пр. с. Разбуженный.
| |
|
Мәүкыйт ис. Билгеләнгән вакыт, срок.
| |
сущ. Срок, назначенное время.
| |
|
Мәүкыйф ис. Тукталыш, тукталу урыны, туктап тора торган урын. Ардым инде, кайда актык мәүкыйфем. (Г. Тук.)
| |
сущ. Остановка, стояшка, пристанище.
| |
|
Мәүла ис. 1) Ия, хуҗа; яхшылык итүче. 2) Дус. 3) Колын азат итүче. 4) Алланың эпитеты. Нә шагыйрьдер у кем эшгар аңа мәүладан ихсандыр. (Г. Тук.)
| |
сущ. 1) Хозяин; господин, покровитель. 2) Друг. 3) Отпускающий раба на волю. 4) Эпитет Аллаха.
| |
|
Мәүлана ис. Иябез, хуҗабыз; остазыбыз (мөселман дин галимнәренә әйтелә торган булган).
| |
сущ. Наш хозяин, господин; наш учитель (титул мусульманских учёных и богословов).
| |
|
Мәүлид ис. 1) Туган җир, ватан. 2) Туу. 3) Туган көн, туган көн бәйрәме, рождество. Рус мәүлиде үтеп китте, көннәр суык. Колакларда, борыннарда өрелә куык... (Г. Тук.)
| |
сущ. 1)Место рождения. 2) Рождение. 3) Рождество; день рождения.
| |
|
Мәүләви с. 1) Җәләлетдин Руми юлына ияргән. 2) Галим. Улырсың мәүләви бу кыйль вә кальдән. (Ут. Им.)
| |
прил. 1) Относящийся к дервишскому ордену Жалялетдина Руми. 2) Ученый муж.
| |
|
Мәүлүд* сф. 1) Туган; яңа туган бала. 2) кара: мәүлид 3.
| |
пр. с. 1) Рождённый; дитя, младенец; ребёнок. 2) см. мәүлид 3.
| |
|
Мәүрүс сф. Мирас булып калган; нәселдән нәселгә күчкән.
| |
пр. с. Унаследованный, наследственный.
| |
|
Мәүсаль ис. Тоташкан, урнашкан урын; кавышу урыны.
| |
сущ. Место встречи, свидания.
| |
|
Мәүсим ис. 1) Сезон, вакыт. 2) Елның дүрт вакытыннан берсе.
| |
сущ. 1) Сезон, время. 2) Одно из времён года.
| |
|
Мәүсук сф. 1) Таянырлык, ышанырлык. 2) Дөрес. Кылышып вәгъдәи мәүсук. (Г. Кан.)
| |
пр. с. 1) Достойный доверия, заслуживающий доверия. 2) Достоверный.
| |
|
Мәүсул сф. 1) Тоташтырылган, кавышкан, кушылган. 2) Берләшкән. 3) Юлыккан.
| |
пр. с. 1) Соединённый, связанный. 2) Обдъединённый. 3) Встретившийся.
| |
|
Мәүсуф сф. Сыйфатланган, билгеле бер сыйфатка ия булган. Һәр кеше сүзе белән мәгъруф булыр вә фигыле белән мәүсуф булыр. (К. Пас.)
| |
пр. с. Обладающий каким-либо качеством.
| |
|
Мәүсыйк ис. Договор, килешү.
| |
сущ. Договор; соглашение.
| |
|
Мәүсүм сф. 1) Исемләнгән. 2) Тамгаланган, тәненә тамга басылган.
| |
пр. с. 1) Именуемый, называемый. 2) Обозначенный; меченый, клеймёный.
| |
|
Мәүта ис. Мәет-нең к. Имди мәүтага зиярәт итмәкнең асыл сәбәбе... (К. Нас.)
| |
сущ. мн. от мәет.
| |
|
Мәүте мөфаҗат ф. из. Кинәт үлем. Шул кич мәүте мөфаҗат белән вафат булды. (К. Нас.)
| |
п. из. Внезапная смерть.
| |
|
Мәүтыйн ис. 1) Ватан, туган җир. 2) Торган урын.
| |
сущ. 1) Родина, место рождения. 2) Место жительства.
| |
|
Мәүҗ, мәүҗә ис. Дулкын. Мәүҗәд-мәүҗә улмазди, болганмазди гыйшкың диңгезе. (Г. Тук.)
| |
сущ. Волна.
| |
|
Мәүҗүд сф. 1) Бар, булган. 2) Тормышта бар, реаль. Һәр гыйлем мәүҗүд улдыгы кеби, һәр нәүгъ таләбә дә мәүҗүддер. (3. Һад.) 3) Яшәеш, барлык.
| |
пр. с. 1) Имеющийся;: наличный. 2) Существующий, реальный. 2) Бытие.
| |
|
Мәүҗүдат ис. Мәүҗүд-нең к.
| |
сущ. мн. от мәүҗүд.
| |
|
Мәүжүдиять ис. 1) Барлык, бар булу. 2) Булганлык.
| |
сущ. 1) Существование. 2) Наличность.
| |
|
Мәүһиб, мәүһибә ис. Бүләк.
| |
сущ. Дар, подарок.
| |
|
Мәүһин сф. Ябыктыручы, арыгайтучы.
| |
пр. д. Заставляющий Худеть; ослабляющий.
| |
|
Мәүһумат ис. 1) Мәүһүм-нең к. 2) Хорафат, юк-барга ышану.
| |
сущ. 1) мн. от мәүһүм. 2) Предрассудок, суеверие.
| |
|
Мәүһүм сф. Хыялда гына булган, төпсез уй. Берничә мең мәзлумның каны кайбер дипломатларның каләме илә сызылмыш хат мәүһүмдән гыйбарәт түгелме. (Ш. ж.)
| |
пр. с. Воображаемый, иллюзорный, неправдoподобный.
|
|
|