Татар телендәге гарәп-фарсы алынмалары
|
|
Сайт
М.И.Мәхмүтов, К.З.Хәмзин, Г.Ш.Сәйфуллин тарафыннан төзелгән, 1993 елда Казанда, "ИМАН" нәшриятендә чыккан ГАРӘПЧӘ-ТАТАРЧА-РУСЧА АЛЫНМАЛАР СҮЗЛЕГЕ нигезендә эшләнде. Кызганычка каршы, сүзләрнең гарәп графикасында язылышын башкара алмадым. Сүзлектә хата тапсагыз, бирегә төртеп миңа языгыз.
Б
В
Г
Д
З
И
Й
К
Л
М
Н
О
П
Р
С
Т
Ф
Х
Ч
Ш
Я
Әб
Әв
Әг
Әд
Әз
Әй
Әк
Әл
Әм
Ән
Әр
Әс
Әт
Әф
Әх
Әш
Әя
Әү
Әҗ
Әһ
Ө
Җ
Һ
| |
|
Әх ис. Бертуган ир кардәш (ага, эне).
| |
сущ. Брат.
| |
|
Әхадис Хәдис-нең к.
| |
мн. от хәдис.
| |
|
Әхак с. Хаклырак. Хокукка мөстәхикъ, бәлки, ахаксыз. (Г. Тук.)
| |
пр. ст. от хак —право, правый.
| |
|
Әхас с. 1) Иң хас, иң үзенчәлекле, хасрак. 2) Берәр нәрсәгә караган, хасланган, аерып алынган.
| |
пр. ст. от хас — 1) Особый, особенный, специальный. 2) Касающийся (чего-либо).
| |
|
Әхбаб Хәбиб-нең к.
| |
мн. от хәбиб.
| |
|
Әхбар Хәбәр-нең к.
| |
мн. от хәбәр.
| |
|
Әхбаре дахилия - эчке хәбәрләр.
| |
Сообщения о положении внутри страны.
| |
|
Әхбаре хариҗия - чит ил хәбәрләре.
| |
Сообщения из-за границы.
| |
|
Әхбаре сәхихә — дөрес хәбәрләр.
| |
Правильные новости.
| |
|
Әхбаре садыйк — чын, дөрес хәбәрләр. Вә һәр яхбаре садыйк, гайре кязиб. (Г. Тук.)
| |
Достоверные сообщения.
| |
|
Әхбаре җәдидә — яңа хәбәрләр.
| |
Новости, новые сообщения.
| |
|
Әхвале рухия ст. Психик хәлләр, эчке кичерешләр, рухи торышлар.
| |
сс. Моральное, психическое состояние.
| |
|
Әхвале сәясия ст. Политик хәлләр.
| |
сс. Политическое положение.
| |
|
Әхваль Халь-нең к.
| |
мн. от халь.
| |
|
Әхвалят Әхваль-нең к.
| |
мн. от әхваль.
| |
|
Әхез м. I. Алу, кулга алу, кабул иту. Дөньяда гыйлем күптер, яхшырагын, файдалырагын әхез кыйл, диде. (К. Нас.)
| |
м. I. Взятие, получение, принятие.
| |
|
Әхзан Хөзен-нең к. Дулу сәбгы сәмават һәп сәнең атәшле әхзаның. (Г. Тук.)
| |
мн. от хөзен.
| |
|
Әхзар с. Яшел.
| |
прил. Зелёный.
| |
|
Әхзәм с. Иң акыллы, иң төпле, алдан күреп эш итүче. Гакыйл әхзәм бәлане төшмәстән борын, тоеп дәфгынә һиммәт сарыф кылыр. (Кт. Нас.)
| |
пр. ст. прил. Самый благоразумный, предусмотрительный.
| |
|
Әхи ис. Кардәшем, энем, абыем.
| |
сущ. Мой брат.
| |
|
Әхибба ис. Хәбиб-нең к. Хәбәр вирсен бераз хәле әхиббадан вә әгъдаэдан. (Г. Тук.).
| |
мн. хәбиб.
| |
|
Әхилля Хәлил I-нең к.
| |
мн. от хәлил I.
| |
|
Әхир ис. Соң, актык, азак, ахыр.
| |
сущ. Конец; окончание.
| |
|
Әхирә ис. Әхир-нең мнс.
| |
жен. от әхир.
| |
|
Әхирән р. 1) Соныннан, иң азакта. 2) Ахыр чиктә.
| |
н. 1) В самом конце 2) Наконец.
| |
|
Әхкар с. Бик түбән урын тоткан, хуррак, әшәкерәк.
| |
пр. ст. от хәкыйрь — низкий, низменный, презренный, ничтожный.
| |
|
Әхкям ис. к. Хокемнәр, карарлар, законнар.
| |
сущ. мн. Решения, постановления, веления шариата.
| |
|
Әхля с. Бик татлы, татлырак, тәмлерәк. Сөям кәүсәрдән яхля ирнеңне. (Г. Тук.)
| |
пр. ст. от хөлу — сладкий, приятный.
| |
|
Әхлякъ* ис. 1) Холык-нын к. 2) Әхлак, кешелек сыйфатлары, мораль. Әхлякъ, вөҗдан, инсафларны сөреп чыгардык истән дә... (Г. Тук.)
| |
сущ. 1) мн. от холык. 2) Нравственные качества, мораль.
| |
|
Әхлякый* с. Холык(ка), әхлак(ка бәйләнешле).
| |
прил. Моральный, нравственный, этический.
| |
|
Әхлякыят ис. Әдәп-әхлак турындагы белемнәр, әдәп-әхлакка караган нәрсәләр.
| |
сущ. 1) Мораль, моральные ценности. 2) Учение о морали.
| |
|
Әхлякыюн ис. к. Әдәп-әхлак белгечләре; әдәп-әхлак белеме белән шөгыльләнүчеләр.
| |
сущ. мн. Моралисты; люди, занимающиеся учением о морали.
| |
|
Әхлям ис. к. Бәйләнешсез төшләр; хыяллар. Әмма төштә күрелгән һәрбер әхлям безгә татлы тоела. (Җ. Вәл.)
| |
сущ. мн. Спутанные, бессвязные сны.
| |
|
Әхлят ис. к. Катнашмалар, катнашкан элементлар.
| |
сущ. мн. Смеси.
| |
|
Әхляты әрбәга ст. Борынгы медицина карашында тере организмны тәшкил иткән дүрт элемент: кан; үт; кара үт; төкерек-селәгәй.
| |
сс. Четыре главных элемента, которые, по представлениям древней медицины, входили в состав живого организма: кровь, жёлчь, чёрная жёлчь и слизь.
| |
|
Әхләф Хәләф-нең к.
| |
мн. от хәләф.
| |
|
Әхмак* с. Ахмак, тинтәк, тиле, сантый.
| |
прил. Глупый, дурак.
| |
|
Әхмәр с. Кызыл (төс).
| |
прил. Красный.
| |
|
Әхрар с. к. 1) Азатлар, ирек сөючеләр, иреклеләр. Барча әхраре мәхәббәт миннән уңда зан итәм. (Г. Тук.) 2) Аксөяк, аристократлар.
| |
прил. мн. 1) Свободные, независимые, вольные. 2) Свободолюбивые. 3) Благородные, аристократы.
| |
|
Әхсән с. Бик күркәм, бик гүзәл, бик матур.
| |
пр. ст. от хәсән—хороший, красивый.
| |
|
Әхтар Хәтәр-нең к.
| |
мн. от хәтәр.
| |
|
Әхтәр ф. ис. 1) Йолдыз; йолдызлар төркеме. 2) Йолдызлар буенча язмышны билгеләү.
| |
п. сущ. 1) Звезда, созвездие. 2) Гадание по звёздам, предзнаменование.
| |
|
Әхтәри ис. 1) „Әхтәри кәбир" дип йөртелә торган гарәпчә-төркичә сүзлек. 2) Татар телендә уен картасы мәгънәсендә дә кулланыла.
| |
сущ. 1) „Ахтарн кебир "- название арабско-тюркского словаря. 2) В татарском языке употребляется и в значении игральной карты.
| |
|
Әхфад Хәфид-нең к. Синең зиярәтең әхфадең каршында мәщһүл. (М. Гаф.)
| |
мн. от хәфид.
| |
|
Әхшаб Хәшәб-нең к.
| |
мн. от хәшаб.
| |
|
Әхьян Хин-нең к.
| |
мн. от хин.
| |
|
Әхъянәк р. Вакыт-вакыт, ара-тирә, кайбер вакыт.
| |
н. Временами, время от времени, иногда.
| |
|
Әхъяр ис. к. Яхшы кешеләр, яхшылык (изгелек) кылучылар. Янә Болгарда күп әхъяр карап торганда егълап зар. (Г. Чок.)
| |
сущ. мн. Добрые люди, доброжелатели, благодетели.
| |
|
Әхәб с. Бик сөекле, сөеклерәк.
| |
пр. ст. прил. Самый любимый, любимейший.
| |
|
Әхәват ис. к. Бертуган кыз кардәшләр; апалар, сеңелләр
| |
сущ. мн. от өхт (өхет)— сестра.
| |
|
Әхәд сан Бер, ялгыз, берәү.
| |
ч. Один; единица.
| |
|
Әхәдиять ис. 1) Берлек, ялгызлык. 2) Үзе генә булучылык.
| |
сущ. 1) Единичность. 2) Одиночество.
| |
|
Әхәдә гашрә сан Унбер.
| |
ч. Одиннадцать.
| |
|
Әхәф с. Җиңелрәк, җитезрәк, иң җиңел.
| |
пр. ст. от хәфиф—лёгкий; прыткий.
| |
|
Әхҗар Хәҗәр-нең к.
| |
мн. от хәҗәр.
|
|
|