Татар телендәге гарәп-фарсы алынмалары
Татар телендәге
гарәп-фарсы алынмалары


Сайт

М.И.Мәхмүтов, К.З.Хәмзин, Г.Ш.Сәйфуллин тарафыннан төзелгән, 1993 елда Казанда, "ИМАН" нәшриятендә чыккан ГАРӘПЧӘ-ТАТАРЧА-РУСЧА АЛЫНМАЛАР СҮЗЛЕГЕ нигезендә эшләнде. Кызганычка каршы, сүзләрнең гарәп графикасында язылышын башкара алмадым. Сүзлектә хата тапсагыз, бирегә төртеп миңа языгыз.
Б В Г Д З И Й К Л М Н О П Р С Т Ф Х Ч Ш Я Әб Әв Әг Әд Әз Әй Әк Әл Әм Ән Әр Әс Әт Әф Әх Әш Әя Әү Әҗ Әһ Ө Җ Һ

Әлбаб ис. к. Акыллар.

сущ. мн. Ум, разум.


Әлбисә Либас-ның к.

мн. от либас.


Әлбәт р. Шиксез, әлбәттә. Бармыйлармы? Мин барам, әлбәт барам. (Г. Тук)

н. Непременно, конечно.


Әлбәттә* кара: әлбәт.

см. Әлбәт.


Әлван Ләвен-нең к. Чәчәк юк, әлван-әлван болыны бар. (Ш. Баб.)

мн. от ләвен.


Әлване нигъмәт — төрле-төрле ашамлыклар.

мн. Различные яства.


Әлвидаг ис. 1) Аерылышу, саубуллашу. 2) Хуш, сау бул!

сущ. 1) Прощание, расставание, проводы. 2) До свидания!


Әлвия Лива-ның к.

мн. от лива.


Әлгаз ис. к. Табышмаклар, башваткычлар; серләр.

сущ. мн. Загадки, головоломки; тайны, секреты.


Әлгаязе билла гыиб. дини Алла сакласын, Аллага сыенамын.

фр. рел. Упаси бог.


Әлеф сан Мең (1000).

ч. Тысяча.


Әлзәм с. Иң кирәкле, кирәклерәк, кирәкленең кирәклесе.

пр. ст. от лязим — нужный, необходимый.


Әлзәмиять ис. Бик кирәклелек, үтә кирәкле булучылык.

сущ. Крайняя необходимость, неизбежность.


Әлим с. 1) Бик ачындыра торган, бик азаплы, үзәк өзгеч. 2) Бик каты.

сущ. 1) Причиняющий сильную боль, мучительный. 2) Жестокий.


Әлиф I ис. Гарәп әлифбасында беренче хәреф. Татар телендә а, ә, э, ө, ы, о авазларын белдерүе мөмкин.

сущ. Алиф — первая буква арабского алфави-та. В татареком языке может обозначать звуки а, ә, э, ө, ы, о.


Әлифе мәмдүдә — озын әлиф.

Долгий алиф.


Әлифе мәкъсура — кыска әлиф (сүз азагында).

Укороченный алиф в конце слова.


Әлиф II с. 1. Ияләшкән, кулга ияләшкән. 2. Дус, иптәш.

прил. 1. Прирученный, ручной, домашний. 2. Друг, приятелъ.


Әлифба* ис. 1) Алфавит, 2) Әлифба китабы.

сущ. 1) Азбука, алфавит. 2) Букварь.


Әлкаб Ләкаб-ның к.

мн. от ләкаб.


Әлкыйсса 1) Бер сүз белән әйткәндә, кыскача гына әйткәндә, озын сүзнең кыскасы. 2) Хикәягә килик.

Одним словом, коротко говоря, итак.


Әллисане яһликәлинсан гыйб. Кешене теле һәлак итә. Гаебене күрдем бу халыкның гайбәтеннән кичмәдем; әллисане яһликәлинсан икәндер белмәдем. (Һ. Сал.)

фр. букв. Человека губит его язык.


Әлләзи ал. 1) Шундый, шундыен, кайсы кем. 2) Татар телендә җебегән мәгънәсендә кулланыла.

мест. 1) Который, тот кто. 2) В татарском язы-ке употребляется в значении мямля, простофиля, разиня.


Әлмисак* ис. 1) Сөйләшеп вәгъдә алышу. 2) Яралу, яратылу. Әл Кадиринең кадере төшмәк әлмисактан кадир: гакылына, фәһеменә истибдадлы хиссият мөдир. (Ш. Баб.)

сущ. 1) Договор, пакт, соглашение. 2) Зарождение, сотворение.


Әлсинә Лисан-ның к.

мн. от лисан.


Әлсинәи шәркыя — көнчыгыш телләре.

Восточные языки.


Әлтаф I Лотыф-ның к.

мн. от лотыф (лөтыф).


Әлтаф II с. 1) Иң ягымлы, күңелгә бик хуш булып тоела торган. 2) Иң нәзакәтле. 3) Әйбәт, матур, гүзәл.

пр. ст. от лятыйф —1) приветливый, любезный, милый, мягкий, добрый, нежный. 2) Изящный, тонкий. 3) Интересный, прекрасный.


Әлфаз Ләфыз-ның к.

мн. от ләфыз.


Әлфазә мөтәрадифә — мәгънәдәш сүзләр, синонимнар.

Синонимы.


Әлфазе кабихә — төрле начар сүзләр; сүгенү; орышу, хурлау сүзләре.

Нецензурные слова.


Әлфирак ис. Аерылышу. Нигә мәнфур бу татарларның китап наширләре? Бер тиен китсә елыйлар аглашубән, әлфирак. (Г. Тук.)

сущ. Расставание, прощание.


Әлхаз Ләхза-ның к.

мн. от ләхза.


Әлхакк р. Турысы, чыннан да, чынлап әйткәндә, дөресен генә әйткәндә.

н. Действительно, несомненно, конечно, воистину.


Әлхаль р. Инде, хәзер, хәзерге вакытта.

н. Теперь, сейчас, в настоящее время.


Әлхан Ләхен-нең к. Исте җилләр ил эченнән, иртә-кич салдым колак, җил җиләсләрнең, моңыннан зәвекы әлхан алмадым. (Дәрд.)

мн. от ләхен.


Әлхәмде лилля гыйб. дини Аллага дан булсын, Аллага шөкер.

фр. рел. Слава Аллаху.


Әлхөкме лилля гыйб. дини Алланың хөкеме.

фр. рел. Все в руках Аллаха.


Әлхасыйль р. Озын сүзнең кыскасы, җыеп әйткәндә, нәтиҗәдә, бер суз белән әйткәндә. Кызыктырырга теләдеме, әлхасыйль, ни булса да бер харикылгадә нәрсә теләде. (Ф. Әмир.)

н. Короче говоря, одним словом, в результате.


Әльан р. Хәзер, хәзер үк; хәзерге көндә дә, әле дә, бу хәлдә.

н. Сейчас, теперь, сию минуту; в настоящее время.


Әльяум р. Бүген, бүгенге көндә.

н. Сегодня, ныне.


Әльәман ис. Ярдәм итегез! Коткарыгыз! (Бәладән коткаруны үтенеп кычкыру сүзе.)

сущ. „Пощадите!" "На помощь!" „Караул!"


Әләм I ис. 1) Авырту, сызлау, әрнү. 2) Кайгы, хәсрәт, пошыну, ачыну, борчылу. 3) Азаплану, газап чигү, җәфа чигү. Китте хәсрәт, әләмнәр; ирекләнде каләмнәр. (Г. Тук.)

сущ. 1) Боль. 2) Страдание, мука, печаль; беспокойство. 3) Мучение.


Әләм II ис. Байрак.

сущ. Флаг, знамя.


Әлҗинсе билҗинси гыйб. Иш ише белән, һәркем үз ише белән, иш — ише, куш — кушы белән.

фр. Род к роду, сорт к сорту, пара к паре.


Өскә
А Б В Г Д З И К Л М Н О П Р Т Ф Х Ш Я Әб Әв Әг Әд Әз Әй Әк =>Әл<= Әм Ән Әр Әс Әт Әф Әх Әш Әя Әү Әҗ Әһ Ө Җ Һ